Droogvallen op het Wad

Droogvallen, dat klinkt mooi. Maar wat is het nu eigenlijk, wat moet je er voor doen en wat moet je er voor laten?

Schepen werden in Nederland altijd al met een vlakke bodem gebouwd, het zogenaamde platbodemschip. Dit om in de ondiepe getijdewateren van Nederland, genaamd Zuiderzee, tijdens laagwater liggend op het zand, het volgende hoogwater af te wachten. Toen in 1933 de afsluitdijk werd gebouwd, verdween de Zuiderzee als zodanig en werden de overgebleven helften IJsselmeer en Waddenzee genoemd. Dit nu is voornamelijk ons vaargebied.

©copyright alle foto's: Zwarte Ruiter, tenzij anders vermeld.

Hier afgebeeld is zeiltjalk Zwarte Ruiter, droogliggend onder Ameland

Meer informatie over de Zwarte Ruiter vindt u op:
www.natuurzeiltochten.nl

Bij afgaand water kan men het platbodemschip boven een zandplaat manoeuvreren.
Als het water dan verder zakt blijft het schip op de zandbank liggen.
Op de foto hierboven is te zien dat de zeebodem niet echt droog wordt.
Zo kan men prachtige spiegelingen fotograferen.

Hier en daar in de Waddenzee vindt men zulke plekken, waar jonge mosselen zich gevestigd hebben.
Als men dit proces met rust laat kan dit veld uitgroeien tot een stabiele mosselbank.
Nu de mechanische kokkelvisserij is afgeschaft is de kans hierop groter dan de afgelopen tientallen jaren.
Hieronder foto's van zo'n stabiele mosselbank, in de buurt van de Zwarte Haan.

mosselbank met pootafdrukken in het slik

droogvallen naast de geul bij de Cocksdorp

Nu is er wel een hoop leegte om je heen, als je daar drooggevallen op het zand ligt, maar er gebeurt ook een heleboel. Vele duizenden vogels leven, wonen en eten in dit internationaal erkende natuurgebied. Vele trekvogels foerageren op hun doorreis op de droogvallende zeebodem. Hierbij mogen wij ze niet verstoren, wij zijn op bezoek in hun woning zogezegd.
Het voortbestaan van meerdere soorten vogels is van het Waddengebied afhankelijk.
De aanwezigheid van mensen in dit gebied is in principe altijd een verstoring van deze natuurlijke processen. Daarom zijn er regels opgesteld, hoe je je op de Wadden hoort te gedragen, zodat de verstoring minimaal is. Ze zijn samengevat in de "erecode voor Wadliefhebbers". We hebben deze hieronder voor u afgedrukt. Wie hart heeft voor het Wad houdt zich er ook aan.

De tekst van de folder luidt:

Erecode voor Wadliefhebbers

Wat je lief hebt, daar ga je vanzelf voorzichtig mee om. Juist wanneer je je vrij voelt. Wij weten dat u van het Wad geniet als een unieke wildernis, die eisen stelt aan uw kennis en kunde en die u graag wilt beschermen. Dat gevoel willen we niet onnodig inperken. We vertrouwen op uw eigen inzicht. Vandaar deze Erecode.

Vogels
	1.	Ga pas van boord als foeragerende vogels zijn verdwenen. Zorg dat u bij opkomend water weer op tijd terug bent, zonder de vogels te verstoren.
	2.	Blijf als groep(je) dicht bij elkaar en waaier niet uit.
	3.	Als de eerste vogels opvliegen, komt u te dichtbij.
	4.	Houd extra afstand tot grotere vogels, zoals wulp en lepelaar.
	5.	Houd afstand tot broedende vogels en vogels met jongen.
	6.	Vaar niet dicht langs hoogwatervluchtplaatsen.
	7.	Ga er niet ankeren.
	8.	Loop rond hoogwater niet naar groepen vogels toe.

Zeehonden
	9.	Blijf uit de buurt van rustende zeehonden.
	10.	Loop er zeker nooit naar toe.
	11.	Zodra één zeehond zijn kop opsteekt, komt u te dicht bij de groep.
	12.	Vaar niet dicht langs steile oevers waar zeehonden rusten.
	13.	Ga hier niet in de buurt ankeren of droogvallen.

Wat vanzelf spreekt
	14.	Houd uw hond aangelijnd.
	15.	Niet aan het schip werken met verf, olie, diesel, oplosmiddelen…
	16.	Geen harde muziek, luide radio of marifoon.
	17.	Niet met onnodig motorgeweld proberen los te komen.
	18.	Vaar zonder hoge hekgolven.
	19.	Gebruik geen onnodige felle verlichting.
	20.	Gooi geen afval overboord.
	21.	Niet vliegeren.

Tot slot
	•	Goed zeemanschap gaat boven alles.
	•	Vaar met een actuele hydrografische kaart.
	•	Mijd de gebieden die gesloten zijn op grond van artikel 17 en andere regelgeving.
	•	De schipper is en blijft verantwoordelijk voor het gedrag van zijn opvarenden.
	•	Bij een wandeling op het Wad geldt de Provinciale Wadloopverordening (1996). Passeer dus geen geulen dieper dan kniehoogte, dat is gevaarlijk. Groepen groter dan 7 personen mogen niet verder van hun boot gaan dan 500 meter (artikel 5e).
	•	Val niet te lang achter elkaar op dezelfde plaats droog: maximaal twee tot drie tijen.

Deze Erecode vervangt de Wadgebruiksaanwijzingen. Hij geldt voor iedereen op het Wad, dus opvarenden van schepen, kanovaarders, Wadlopers, vogelaars, deelnemers aan Waddenzwerftochten enzovoort. Wie zich niet aan deze Erecode houdt, heeft vanaf juni 2003 kans op een bekeuring.

Vogels kijken op het Wad met een telescoop

Met behulp van een goede verrekijker of een telescoop (wij hebben er een aan boord) kan men veel beter vogels observeren dan wanneer men van het schip wegloopt.
Het drooggevallen schip ligt als een blok op het zand en is een uitstekende ondergrond voor een statief.

Op het voordek bevindt men zich al vier meter boven het zand: men heeft veel verder zicht dan vanaf de begane grond (zeebodem)

De Waddenzee is een mekka voor vogelaars. Elk seizoen heeft zijn favoriete soorten vogels. In de lente de voorjaarstrek van Afrika naar het hoge noorden; Augustus en September de trek van noord naar zuid. Standvogels zijn het hele jaar in het gebied waar te nemen.

foto: Paul Nijland

Een blik op Terschelling vanuit een onverwachte hoek: zandplaat de Richel nabij Vlieland.

Terschelling op 8,5 km afstand

De foto hierboven is gemaakt op acht en een halve kilometer van Terschelling verwijderd, van vier meter hoogte.
De zelfde foto met drie maal zoom:
West Terschelling "en profile"

De foto hieronder vanaf dezelfde locatie, maar dan met drie maal zoom door een verrekijker die 10 keer vergroot.

West Terschelling vanaf de Richel

Het paaltje midden op de foto staat op de zandplaat de Richel, ongeveer een kilometer van het schip / de camera.
De huizen op het eiland zijn 8,5 kilometer ver weg.

Hier ziet men dat het heel handig is om op een zeilschip een verrekijker mee te hebben!!

Hieronder twee foto's van hetzelfde stukje eilandkust, vanaf het strand; bij laagwater en bij hoogwater, tijdens oerolfestival.

het "groene strand" van Terschelling bij LW

het groene strand van Terschelling bij hoogwater

De volgende foto werd gemaakt door Erik Bakker, industrieel ontwerper, met de camera van Paul Nijland, die ook industrieel ontwerper is tijdens oerol 2004 bij het droogvallen op de groote plaat onder Terschelling
stoel op het Wad